De roeibond zet stappen om de governance-structuur op orde te krijgen. De belangrijkste groep – de roeiers en de roeisters – heeft eindelijk weer een onafhankelijke stem. Want Maartje Damen is benoemd tot voorzitter van de atletencommissie. Zij is recent gestopt met haar roeicarrière, wil haar maatschappelijke rol verbreden, maar Damen laat het roeien niet helemaal los, zo blijkt.
De atletencommissie is eigenlijk het enige instrument dat roeiers hebben als het gaat om hun belangenbehartiging. De leden ervan zijn aanspreekpersonen voor de equipe, de voorzitter doet over het algemeen de onderhandelingen en gesprekken met bijvoorbeeld de technisch directeur en de hoofdcoaches. Binnen het toch wat totalitaire model van de topsportafdeling komt er dus veel neer op de schouders van de atletenaanvoerder.
Want roeiers en roeisters staan onderaan in de pikorde. Coaches beslissen over hun lot, er is sprake van een onbalans. Ga er in die positie maar aan staan: als kwetsbare roeier op een kwetsbaar moment – bijvoorbeeld tijdens een selectie – iets aan de orde te stellen. Dan is het op z’n minst noodzakelijk dat de vertegenwoordigde voorzitter ten opzichte van de roeibond zelf in een onafhankelijke positie verkeert.
Voorgangers
De laatste – op papier – onafhankelijke atletencommissievoorzitter was Rogier Blink. Maar bij zijn autonomie kunnen vraagtekens worden gezet. Zo was hij tegelijkertijd als een soort (bezoldigd) promotiemedewerker actief bij de bond. Terwijl er in die periode best wel wat aan de hand was binnen de bondsequipe (zie de uitspraak van de rechtbank inzake de schorsing van Hessel Evertse) bleef de atletencommissie onder het voorzitterschap van Blink nagenoeg onzichtbaar. Hij werd in die periode door zijn tegenhanger Evertse wel benoemd tot bondscoach. Blinks gewelddadige staat van dienst werd herhaaldelijk door de vingers gezien.
De voorzittersfunctie werd vervolgens lange tijd niet vervuld. Roeister Inge Janssen volgde Blink uiteindelijk op. Eigenlijk had zij haar actieve roeicarrière al beëindigd toen zij met haar atletencommissie een belangrijke daad stelde. Janssen organiseerde een atletenenquête over onder andere het functioneren van de technisch directeur om wat concrete gegevens te verzamelen. Janssen werd korte tijd later voorzitter van de commissie van alle sportatleten en maakt sindsdien ook deel uit van het NOCNSF-bestuur.
Ruben Knab werd na het vertrek van Janssen tot voorzitter benoemd. De nestor van de olympische equipe is een erudiete persoonlijkheid, maar verkeerde als Holland Acht-roeier in een afhankelijk positie. Op zijn beurt wordt hij dus opgevolgd door Maartje Damen, zij is per 1 januari de nieuwe voorzitter van de commissie. NLroei bevroeg de (afgestudeerde) bouwkundige.
Je leek voorbestemd om een serieuze poging te wagen de Olympische Spelen van 2028 te halen. Maar je bent gestopt met roeien. Waarom?
In 2023 ben ik niet geselecteerd voor de olympische equipe. Daarmee had ik veel moeite, omdat het op dat moment ontzettend buiten mijn controle voelde. Grip op de situatie kon ik terugvinden door juist wel door te trainen en dromen blijven na te streven. Daar ben ik zeker achteraf heel blij mee. De deelname in de vierzonder aan de EK met Nika Vos, Willemijn Mulder en Ilse Kolkman was bijzonder. We hebben maar twee maanden samen kunnen trainen, maar we werden toch derde. Ben daar trots op. En dat gaf alles bij elkaar gelukkig weer de voldoening terug die ik in het jaar ervoor was verloren.
Maar geen olympische ambitie meer?
Die ambitie blijft altijd kriebelen, maar ik wil mij niet voor vier jaar committeren. In 2028 ben ik dertig. Voor die tijd wil ik mijn rol in de maatschappij ook breder maken dan alleen roeien. Dus ik kies voor een carrière buiten de sport.
Maar toch in de roeiatletencommissie?
Klopt, ik vind dat een heel zinvolle manier om binding te houden met het roeien en iets te kunnen beteken voor andere roeiers. We vertegenwoordigen hiermee niet alleen de huidige olympische equipe, maar iedereen die onder de topsportovereenkomst valt. Dus ook stuurlieden, de para’s, de talenten, coastal, u23, junioren en roeiers die op uitnodiging uitgezonden worden.
En bij het commissiewerk ga je uit jouw eigen ervaring putten?
Dat niet alleen, maar ik neem die ervaringen uiteraard wel mee. Zoals het feit dat wij vorig jaar met de vrouwenacht niet aan het olympisch kwalificatietoernooi mochten deelnemen. Maar hoe dan ook zit er met Gert-Jan van Doorn, Simon van Dorp, Roos de Jong, Jacob van de Kerkhof en Lennart van Lierop veel kennis en ervaring in de commissie.
De TD is weg, de hoofdcoach is weg aan het gaan, diverse roeiers en roeisters stoppen. Er gaat een hoop veranderen binnen de roeibond.
Dat klopt. De expertise van de atletencommissie is daarbij van grote waarde. Het zou zonde zijn de kennis en ervaring van alle roeiers niet te benutten.
Hoe ben je van plan jouw voorzitterschap in te vullen?
Ik zie graag een actieve atletencommissie waar alle roeisters en roeiers gezien en gehoord worden. Met dit draagvlak willen we daadwerkelijk positieve impact kan maken op de grotere structuur en op de ondersteuning van atleten op kleinere schaal. Naast de grotere vragen kunnen we atleten juist ook goed ondersteunen in de dagelijkse dingen, zoals individuele sponsoring, faciliteiten wat betreft duale carrière of andere ondersteuning die de atleet en de sport vooruit kunnen helpen.
in 2028 zijn de Paralympische en Olympische Spelen. Hoe moet onze sport er dan voorstaan als het gaat om de belangen van de roeiers en roeisters?
We zorgen voor een systematische betrekking van de atleet bij het jaarprogramma, en creëren op die manier een cultuur waarin naar de atleten wordt geluisterd en zij betrokken worden tijdens de gehele olympische cyclus.
Waarop hoop je als om de sportieve prestaties gaat?
Een gouden medailleregen! Dat zou natuurlijk heel mooi zijn, maar uiteindelijk is mijn doel bereikt als zo veel mogelijk atleten kneitertrots op hun resultaat uit de boot kunnen stappen.