Met dank aan onze collega’s van Roei! publiceert NLroei een artikel uit dit magazine. Het gaat over de roeibak 8.0 van Proteus. De nieuwe indoorroeibakken van deze vereniging moeten de slimste en innovatiefste van Nederland worden. (Uit Roei!, tekst Jos Wassink).
Oud-leden van de Delftse studentenroeivereniging Proteus-Eretes krijgen bedelbrieven en sponsors worden benaderd voor steun aan wat de meest innovatieve roeibak in Nederland moet worden. De plannen zijn al een paar jaar in de maak, er zijn ontwerpen, berekeningen en begrotingen voor opgesteld, maar de realisatie laat nog op zich wachten.
2018
Het oorspronkelijke tekort van twee ton is zo ongeveer binnen, maar de bouwplannen omvatten vanwege de gestage ledengroei naast een overdekte roeibak ook uitbreiding van de kleedkamers en andere ruimten. Bagger- en offshorebedrijf Van Oord heeft getekend als hoofdsponsor. Oud-voorzitter Tim de Bruijn verwacht dat er in 2018 gebouwd gaat worden. Of anders wel in 2019.
Dicht
Iedere roeier kent het nut en de makke van de roeibak. Je kunt beginnende roeiers ‘rechtzetten’ in hun haal. Je zit er als coach lekker dicht op en de balans is even niet van belang. Maar de haal in een bak lijkt weinig op een roeihaal in de boot omdat je je blad door het water trekt, in plaats van je afzet tegen het blad dat stilstaat in het water. De in- en uitpik, en de krachtverdeling over de haal zijn anders omdat je geen snelheid hebt ten opzichte van het water.
Pomp
Het lijkt dus een logisch idee om het water in het bassin van de roeibak te laten stromen. Dat benadert immers meer de situatie in de boot waar je je ook afzet tegen water dat langsstroomt. Bij de meest geavanceerde bak in Nederland, aan de Bosbaan, was zo’n voorziening aangebracht met externe pompen. Of het nu de techniek was of de kosten van het onderhoud – het werd geen succes. Er werden platen over de droogstaande bak gelegd en daarop staan nu de ergometers.
Rem
De aspirant-ingenieurs in Delft dachten aan passieve stroming, vertelt student werktuigbouwkunde Wouter Nederstigt. Je hebt roeiers langs de bak zitten die een hoop energie in het water stoppen. Veroorzaken die zelf niet voldoende stroming? Daar is door studenten werktuigbouwkunde aan gerekend. Het punt was dat het door de roeiers weggeduwde water twee keer een bocht van 180 graden moet maken om weer terug te komen op het beginpunt, en dat remt enorm.
Stroom
Om dat zoveel mogelijk te beperken gingen ze uit van half-cirkelvormige kanalen, en een flink ondiepe bak om de stroomsnelheid te verhogen. Maar zelfs dan bleef er na twee omkeringen van stroomrichting nog maar twintig procent van de oorspronkelijke stroomsnelheid over. Geen werkbaar plan dus, begrepen de techneuten.
Wil je ook een abonnement op Roei!? Klik hier!
Beweging
Om toch een beweging ten opzichte van het water mogelijk te maken bedachten studenten van de Haagse Hogeschool een bewegende bak in het midden van het bassin. Daarin passen vier roeiplaatsen met rolbankjes. Bij normaal roeien ondervindt de boot weerstand van het water. Die willen de de studenten simuleren door de bewegende bak af te remmen met een elektromagnetische rem. Na de haal wordt de bak, terwijl de roeiers oprijden, weer naar voren getrokken door een elektromotor.
Flexibel
Behalve de vier beweegbare roeiplekken in het midden, die voor boord en scull geschikt zijn, zullen er acht vaste boordroeiplaatsen aan de zijden van het bassin worden aangebracht, vier aan elke kant. Omdat je nooit precies weet hoe zo’n ontwerp in de praktijk
Uitzicht
Zo kan de elektromagnetische rem heel precies afgesteld worden om de weerstand tijdens de haal zoveel mogelijk met de ervaring in de boot overeen te laten komen. En delen van het bassin kunnen met zand en een dun laagje beton eroverheen aangepast worden aan de nieuwste inzichten over stroming. Het enige wat de roeiers zullen missen is het uitzicht over de Schie. Vanuit de toekomstige aanbouw aan de achterkant van ‘De Beuk’ kijken ze op de opslagplaats van een bouwmarkt.