“De roeikampioenschappen…het feit dat deze de laatste jaren door minder deelneming en teleurstellende resultaten een beetje aan belangrijkheid hebben ingeboet”, schreef het Handelsblad in 1940. “De discussie over de vorm en de datum van het nationale kampioenschap is in de roeiwereld al vele jaren gaande…”, tikte De Telegraaf na de NK van 1988: “de miezerigste roeiwedstrijden van het hele seizoen”.
(‘Handelsblad’ 1940)
Kortom: we kunnen ons gaan opmaken voor het 100-jarig jubileum van discussie over de NK. Anno nu kreeg de beoogde Northwave NK te maken met een forse aanval. Niet van hackers, maar van de KNSRB, de ARB en de NSRF (zie de brief helemaal onderaan). Het twistpunt was dit keer vooral de plaats op de agenda. De NK in maart zit een behoorlijk aantal wedstrijden flink in de weg. Sponsor Steven Dondorp wijst inmiddels naar de roeibond als het gaat de plek op de kalender. Maar zijn hand mag best eventjes in de eigen boezem worden gestoken.
Ik ken Dondorp overigens slechts een beetje, maar goed genoeg om dit te kunnen zeggen: een superaardige vent, gul, hart op de goede plaats, ook voor het roeien, op zijn vakgebied een kei, chef van een formidabel bedrijf, niet zonder visie en niet zonder humor (de lezer voelt de maar al aankomen…). Echter: de tragiek van CEO’s is dat ze nogal eens naar de mond worden gepraat.
Repliek
In zijn retorica stelt Dondorp dat hij de roeisport goed kent. Daar mag een vraagtekentje bij worden geplaatst. Bij de totstandkoming van het NK-idee maakte de gewraakte wedstrijddatum tussen een aantal iconische wedstrijden al een essentieel onderdeel uit van het Northwave-concept. Toen al had hij ook zijn vinger kunnen opsteken.
Dat een aantal gesponsorde verenigingen bij een consultatierondje geheimhoudingsverklaringen moesten tekenen valt in de roei-gemeenschap ook niet echt lekker. Bovendien betreft dat clubs die worden gesponsord door Northwave. Zij wisten van die tendentieuze datum, maar voelden de studentenclubbestuurders zich toen vrij om hun enthousiaste mecenas tegen te spreken? Het zal achter de firewall een geheim blijven (op straffe van wat eigenlijk?).
NK-gedoe
Even terug: waarom is het al bijna 100 jaar gedoe? Al in 1940 ging het over de overvolle wedstrijdprogrammering. Dat is actueler dan ooit. Ook nu puilt de kalender uit, er is een groot tekort aan vrijwilligers et cetera.
Het speelde toen niet, maar nu wel: de nationale equipe roeit maar een beperkt aantal wedstrijden. En dat werd ongekend veel vrucht af, dus houden zo. Maar NK’s met bondsploegen…dat is concurrentievervalsing. Ik heb het niet over de NK voor skiffs (let op: solisten worden van bondswege consequent verhaspeld met ploegen cq teams, dat geeft nogal eens een spraakverwarring) maar het gaat over de NK voor grote nummers, of zoals de Vlamingen zo fraai zeggen: lange boten.
Sinds er aan NK’s bondsploegen meedoen in met name vieren en achten zijn die concurrentievervalsende toernooien voorspelbaar en saai. En het ‘uitkomen tegen’ en ‘meten aan’ klinkt boeiender dan het doorgaans meestal was. En de Koninklijke kon daar prima in voorzien. Overigens weet ik hoe het genoegen smaakt om met een eigen ploegje bondsselecties te verslaan (zie knipsel hieronder) maar dat is natuurlijk niet voor elke gewone coach-sterveling weggelegd.
(‘Roeien’ 2005)
Afijn, waar ik de roeibond nog altijd niet op overschat is het vermogen om extra TV-exposure oftewel zendtijd te generen. Dat is een belangrijke doelstelling van de gedachte achter het opgekalefaterde NK-concept. Het getuigt niet van veel mediavernuft als je dan met een Bosbaanblauwbektoernooi op de proppen komt.
Mediageniek
Het kan ook anders: een skiff-NK is absoluut mediageniek: mens tegen mens, de sportieve strijd in de puurste vorm. De kans is aanzienlijk dat oranje straks twee olympisch skiffkampioenen heeft. Hoe mooi is het dan als die kampioenen later het vuur na aan de schenen gelegd krijgen van de rest van de equipe? Ik hoop op Keniaanse toestanden waarbij nationale kampioenen soms andere mensen zijn dat de olympische marathonkampioenen. Of dichter bij huis: de interne strijd in de oranje schaatswereld.
Een skiff-NK doet absoluut recht aan de roeisport, en vooral aan de roeiende atleten: niet alleen de nummer 1, maar de hele top 25 en verder. En moet dat per se op de Bosbaan? Welnee!
En als je dan toch zoals de Zuid-Afrikanen het (vast) zo mooi kunnen uitspreken ‘buiten de doos’ denkt: laat de afgezaagde 2K lekker los. Dat opent vele andere mogelijkheden. Het toernooi kan net zo goed tijdens de bondstrials in Almere worden afgewerkt. Of misschien nog wel veel beter: is het niet de allerhoogste tijd de heroïsche Skiffhead te reanimeren? Die is ook eind maart, dan kan de equipe er dus bij zijn. En de bondsroeiers skiffen allemaal al op de Amstel. Het levert beelden op à la een najaarsfietsklassieker in België.
Dichterbij
Hopelijk wordt de argeloze kijker straks niet vergast op een overdaad aan wedstrijdbeelden. Dat ervaart de harde kern van 20.000 echte roeiliefhebbers vast als lustopwekkend, maar de rest van Nederland valt erbij in slaap. De gesprekken met de winnaars en de verliezers kunnen echter wel interessant zijn. In elke roeier en roeister schuilt een prachtverhaal. Die portretten brengen de roeiers dichterbij de mensen, dat is een van de andere nobele doelstellingen cq verwachtingen van het NK-concept.
Maar zo’n skiff-NK kan ook tijdens de Koninklijke Holland Beker worden gehouden, hoewel het een tikje lastig lijkt een skiffwedstrijd dan serieus in te passen binnen het wedstrijdseizoen voor ploegroeiers. Maar ook op een andere manier kan een flinke extra impuls worden geven aan de enige wedstrijd met internationale allure. En een NK voor grote nummers is meer geschikt voor verenigingsploegen, dat kan prima tijdens een reguliere 2K-wedstrijd. En als het om NK-achten gaat: waarom niet tijdens de Head of de vierkamp?
Varsity
En als het om TV-exposure voor een sponsor te doen is, de NOS is vast ook wel geïnteresseerd om bijvoorbeeld het Varsity-verhaal te vertellen. Als de (studerende) bondsroeiers structureel in de gelegenheid worden gesteld eraan mee te doen, kan de NOS jaar-in-jaar-uit verslag doen van de betovergrootmoeder van alle Nederlandse roeiwedstrijden. Net als de Boat Race is de Varsity een wedstrijd met historie.
Mijn vermoeden is dat de Varsity de corpora gaat overleven. Laatstgenoemden zijn bezig met een zelfvernietigingsproces, de bangalijst zou wel eens het middel-X van het studentencorps kunnen zijn. Toch zullen de meningen over de Varsity verdeeld blijven. En dat alleen al maakt het boeiend. Voor de één is het de heilige graal, voor de ander een roei-ontmoeting met wedstrijdkarakter.
Parbleu
Zelf ben ik 39e jaars (betalend) lid van de autonome vereniging waar de Parbleu wat een knor in de loods lag. Er zijn naar die vier-met – inclusief de bemanning – op het Amsterdam-Rijnkanaal uit afgunst volle bierflessen gesmeten toen er de Varsity in werd gewonnen. En zo zijn er nog vele aspecten te belichten. Elk jaar weer. Hoewel het bijna saai wordt dat Triton steeds wint, wie had dat 10 jaar geleden gedacht? Iets voor in een jongensboek.
Hieronder de brief van de Nederlandse studentenroeifederatie, NLroei publiceerde eerder de brieven van de KNSRB en de ARB.
