Toevalligerwijs ging Jabik Bastiaans inspanningsfysiologie studeren. Via het wielrennen belandde hij bij de roeibond. Bij de mannenequipe van Mark Emke is hij ‘embedded scientist’. NLroei bevroeg de prestatiebewaker.
Mark Emke evalueerde na de Olympische Spelen van 2016 zijn eigen werk en vond dat hij iemand nodig had die met hem de vorm van zijn ploegen in de gaten kon houden. Want, zo concludeerde Emke, het prestatieniveau wisselde te veel. Bij de Hollandia van 2016 won zijn Holland Acht ternauwernood van Nereus, in Luzern was zijn ploeg magistraal en domineerde de rest van de wereld, maar korte tijd later viel het resultaat in Rio niet helemaal mee: brons.
Steun de onafhankelijke roei-journalistiek, doneer hier aan NLroei. Bedankt!
De topvorm was als een nat zeepje uit de handen van Emke geschoten. Met Bastiaans in zijn staf wil hij meer grip krijgen op het complexe en bijna ongrijpbare fenomeen. Een vraaggesprek met de voormalige student van de Groningse Rijksuniversiteit.
Waarom inspanningsfysiologie?
“Ik wist niet heel goed wat ik later wilde gaan studeren. Heb ook aan de kunstacademie gedacht. Maar sport had altijd mijn interesse en via via hoorde ik ervan dat daar ook een studie voor was. Zodoende. Mijn afstudeeronderwerp ging over inspanningstesten in de wielrennerij. Zo belandde ik bij de ploeg van de Rabobank.”
Beladen ploeg met een ernstig dopingverleden.
“Dat klopt als het om de topklasse gaat. Maar ik werkte met de junioren en de beloften. Daar hanteerden we juist een centrale en controleerbare trainingsaanpak wat je ook tegenwoordig in het nieuwe wielrennen ziet. Bij het Raboteam dat aan de Tour de France meedeed, waren de renners eigenlijk allemaal zelfstandige BV-tjes waarvan bijna niemand wist wat daar gebeurde.”
Met alle gevolgen van dien.
“Inderdaad. Later heb ik met de talenten van de wielerunie gewerkt en vervolgens was ik bondscoach van de baanwielrenners in Rio. Daarna ging ik bij de roeibond aan de slag.”
En nu oranje roeiers naar de absolute top?
“Ja. En daar komt meer bij kijken dan een trainingsprogramma. Ik ben me ervan bewust dat ik een beetje a-typisch ben voor een inspanningsfysioloog. Ik kijk ook naar andere aspecten. Bijvoorbeeld de dynamiek van een ploeg. Wie neemt als eerste het woord, wie vertaalt gedachten naar concrete acties, et cetera. Dat is ook een belangrijk. Net als techniek, uiteraard. “
Hoe te werk?
“Ik meet veel, film, observeer en praat met iedereen. En ik probeer in een discussie de andere kant van een keuze te belichten. Mensen neigen ernaar een beetje met de heersende opvatting mee te gaan, lopen graag in de polonaise. Daar heb ik geen last van.”
Gaan dingen nu anders?
“Daarvan heb ik voorbeelden. We doen geen AT- oftewel Anaerobic Threshold-trainingen meer. Want die werden veel te intensief uitgevoerd. Dat vergde bijvoorbeeld van een aantal mannen te veel hersteltijd. Nu doen we extensieve duurtrainingen of intervaltraining op wedstrijdintensiteit. Niets ertussen. En als alternatieve training wordt er door iedereen nu gefietst.”
Hebben de krachttrainingsblokken de Holland Acht in 2016 genekt?
“Dat durf ik zo niet te zeggen. Het is wel heel belangrijk dat trainingsvormen de nadruk krijgen in een bepaalde periode. Anders werkt het niet goed genoeg. A-specifieke trainingen proberen we zoveel mogelijk in het voorseizoen te plannen.”
In nauwelijks anderhalve maand is er met de bemanningen nogal veel geschoven. Er was vrijwel geen testtijd. Toch zegt Emke dat hij overtuigd is van zijn selectiekeuze.
“Op een gegeven moment moeten er knopen worden doorgehakt. Het is belangrijk dat roeiers ook vertrouwen krijgen en ervaring met elkaar opdoen.”
Maar niets in de weg voor een piek in Plovdiv?
“Als het goed is, is iedereen bij de finales in topvorm. We hebben de weg hierheen goed gedocumenteerd. Op die manier hopen we in de toekomst de vorm van de dag nog beter te kunnen sturen.”
Hier een recent filmpje van de NOS over de Holland Acht.
