Zondag beginnen de wereldkampioenschappen in Belgrado. Een van de deelnemers is de Roemeense Gianina van Groningen. Zij maakte onlangs haar comeback. NLroei sprak met haar over het ‘geheim’ van de Roemenen, de start van haar roeicarrière, ermee stoppen en opnieuw beginnen.
In Roemenië kunnen ze hard roeien. Maar écht groot is de sport niet in dat land. ‘‘Net zoals in Nederland’‘, denkt Gianina van Groningen. Ze belt vanuit het trainingscentrum in de buurt van Boekarest, waar ze samen met alle andere toproeiers woont. ‘‘Maar de laatste paar jaar komt het vaker in de media. Ik word soms zelfs herkend op straat. Dat vind ik wel leuk, ik hoop altijd dat ik mensen kan inspireren met mijn verhaal.’‘
Bekende schoonouders
De achternaam van de 28-jarige Roemeense heeft ze aan haar kersverse echtgenoot Jan Wessel van Groningen te danken, met wie ze in juni trouwde. Haar Nederlandse man, schoonvader Steven van Groningen en ook haar Roemeense schoonmoeder Valeria zijn allemaal bekend met de roeisport.
‘‘Het is grappig’‘, zegt ze. ‘‘Ik kende mijn schoonouders al lang voordat ik mijn echtgenoot ontmoette. Toen Jan Wessel en ik elkaar leerde kennen, duurde het een tijdje voordat ik doorhad dat Valeria zijn moeder was. Ik heb haar en Steven altijd bewonderd. Zelf had Gianina – voorheen met de achternaam Beleaga – geen roeiende familieleden of kennissen die haar op jonge leeftijd enthousiast zouden kunnen maken voor het wereldje. Sterker nog: als kind had ze helemaal geen weet van roeien.
(Vlnr: Steven, Gianina en Valeria)
Op haar dertiende kwam daar verandering in. ‘‘In Roemenië is het gebruikelijk dat juniorcoaches scholen langsgaan om kinderen te rekruteren om te gaan roeien’‘, zegt ze. ‘‘Tijdens een wiskundeles kwamen twee mannen uitleggen hoe de sport werkt. Ze kijken dan of je aan de criteria voldoet: de goede lengte, lange armen.’‘ Dat roeien zag Van Groningen wel zitten. Maar goed trainen lukte niet in het kleine dorpje waar ze opgroeide. Dus ging ze met 13 jaar uit huis om de sport serieus onder de knie te krijgen.
Grote kans
‘‘Ik zag het als een kans om mijn moeder te helpen’‘, vertelt ze. ‘‘Ze heeft mij in haar eentje opgevoed. Financieel was het niet altijd even makkelijk. En dankzij het roeien kreeg ik een beurs, dus hoefde ik mijn onderdak of studiekosten niet zelf te betalen.’‘
Maak NLroei mede mogelijk, doe hier mee aan de crowdfunding. Alvast bedankt!
Het leren roeien ging naar eigen zeggen op een gemoedelijke en speelse manier, niet veel later werd er serieuzer getraind. Langzaam maar zeker baant de Roemeense zich een weg naar de top. Een eerste plaats bij de WK voor junioren, goud bij de WK onder 23 in de lichte dubbeltwee. Zilver en brons bij de EK en tweemaal goud bij de senioren WK. Ook roeit ze twee keer de Olympische Spelen, in Rio de Janeiro en Tokyo.
Roemeens succes
Op het hoogste niveau is Roemenië een beduchte concurrent voor de roeiers van TeamNL. Dat succes is vooral te danken aan veel en hard trainen, denkt Van Groningen. ‘‘We wonen met zijn allen op het trainingscentrum. Ik sta elke dag om 5 uur ’s ochtends op en ga om 9 uur ’s avonds naar bed. Niet omdat de coach zegt dat het moet, iedereen heeft zelf een verantwoordelijkheidsgevoel. We krijgen alles wat we nodig hebben: woning, eten, specialisten, spullen die we nodig hebben. Sinds mijn 13e heb ik vrijwel niks zelf hoeven betalen. Dat neem ik allemaal absoluut niet als vanzelfsprekend aan.’‘
Daardoor kunnen vrijwel alle Roemeense roeiers zich volledig focussen op hun sport. ‘‘Zodra we in training zijn zet iedereen zijn of haar baan op pauze. We moeten namelijk veel op het trainingscentrum aanwezig zijn. We brengen zoveel tijd door met elkaar, we zijn echt een familie.’‘
Burn-out
Maar in 2021 wordt het haar allemaal even iets teveel, zowel fysiek als mentaal. Het harde trainen eist zijn tol, Van Groningen kampt met verschillende blessures. Het overlijden van haar moeder vlak na de Olympische Spelen in Tokyo was de druppel. ‘‘Ik was mentaal helemaal op, waarschijnlijk had ik een burn-out. Ik kreeg een hekel aan alles wat met roeien te maken had.’‘
Ze besloot ermee te stoppen, voorgoed. Tenminste; dat dacht ze op dat moment. ‘‘Ik was zo opgelucht toen ik stopte. Maar zonder het roeien wist ik niet wat ik moest doen, ik belande in een zwart gat. Gelukkig hielden mijn familie en vrienden mij op de been.’‘
En dan breken de EK in Bled aan, afgelopen mei. Van Groningen stuurt haar oude roeimaatje een filmpje van hun samen in de boot. ‘‘Ik schreef erbij: ‘ik mis dit’. En zij schreef terug: ‘Ik ook. Het is nog niet te laat!’ En zo begon het balletje toch weer te rollen.’‘ Ze besluit nog één jaar alles uit de kast te halen voor het roeien, met als einddoel de Olympische Spelen in Parijs. ‘‘Maar ik wilde niet dat het weer terug naar het oude zou gaan. En dat is niet zo, alles voelt nu anders. Veel beter.’‘
Geen verwachtingen, alleen genieten
Met slechts twee maanden training op zak mag Van Groningen meedoen met de aankomende WK. Dan zal ze het in de skiff moeten opnemen tegen onder anderen Martine Veldhuis. ‘‘Mijn coach is duidelijk: er zijn geen hoge verwachtingen. Ik denk dat dit de eerste wedstrijd zal zijn dat ik me echt geen zorgen zal maken om het resultaat.’‘
De tijdelijke roeistop heeft ervoor gezorgd dat ze het roeien nóg meer waardeert. ‘‘Roeien heeft echt mijn leven veranderd. Met die twee mannen tijdens de wiskundeles meegaan en verhuizen op mijn 13e was de beste keuze die ik ooit heb gemaakt. Het heeft me gemaakt tot wie ik nu ben.’‘
