“Vóór alles het hoofdnummer” is een formidabel boek. Het staat bol van de fraaie foto’s, gemaakt door auteur Ben Kortman. Wie niet weet dat het over de Varsity gaat, zou kunnen denken dat het een overzicht biedt van klederdracht uit een antiek tijdperk. En forse vleug van vrijwel vergeten tijden heeft deze studentenroeiwedstrijd zeker meegekregen.
De auteur probeerde vroegere tijden aan de vergetelheid te ontrukken. Dat is gelukt. Tussen de opgetekende anekdotes van de naoorlogse winnaars zitten mooie miniaturen. De verhalen komen tot leven door de bijgeleverde filmpjes die Robbe van der Mieden maakte van de winnaars die het nog na kunnen cq. konden vertellen.
Heel diep is er journalistiek niet gedoken in de historie en de betekenis van het sportieve cultuurgoed. Het blijft een beetje aan de oppervlakte, net zoals de zwemmende supporters niet tot de bodem van het verontreinigde kanaal duiken voordat ze hun favoriete winnaars in de vier-mét feliciteren.
In Varsityhistorisch perspectief heeft het verhaal van game changer Steven van Groningen grote waarde. Hij conformeerde zich niet naar de wil van zijn Njord om het complete seizoen te offeren aan de Oude Vier. De man met licht blauw bloed in de aderen werd op weinig frisse wijze zijn vereniging uitgekieperd.
Een jaar later – in 1983 – won hij voor Orca (met enkele trainingen als voorbereiding) de 100e Varsity, vervolgens ging Van Groningen nog datzelfde jaar naar de wereldkampioenschappen en een jaar later naar de Olympische Spelen.
Met zijn sportieve revanche plaveide hij de weg voor andere roeiers om een topsportcarrière te volgen en – als het uitkwam – ook voor volk en vereniging deel te nemen aan de Varsity. Dat hielp het niveau van het Nederlandse roeien omhoog en daarmee het niveau van de Varsity.
Zijn verzetsdaad heeft Van Groningen nog meer gebracht, zo ontmoette hij in Los Angeles bij de Olympische Spelen de vrouw zijn leven: de olympisch skiffkampioene Valeria Racila uit Roemenië.
Boeken over roeien zijn zeldzaam, “Vóór alles het hoofdnummer” is zeldzaam goed geslaagd en hoort thuis in de boekenkast van elke liefhebber van ‘de boerenkoolwedstrijd die lastig is te winnen.’
Het boek is via vooralleshethoofdnummer.nl voor nog geen zes tientjes te bemachtigen.