Het was in en rondom het clubgebouw van studentenroeivereniging Njord aan de Morsweg te Leiden aanvankelijk een maandagavond als bijna alle anderen. Roeiers trainden op de ergometer, bestuursleden deden hun ding, en een flink aantal jonge mannelijke en vrouwelijke leden waren de botenwagen aan het afladen. In het weekeinde waren er wedstrijden op de Bosbaan geweest, Njord had er gewonnen in het veld van de onervaren vrouwen. De stemming bij de oudste studentenroeivereniging van Nederland was vrolijk.
De Njordleden konden op dat moment niet weten dat circa dertig roeiers van Nereus vanuit Amsterdam onderweg waren naar hun club. Deze mannen – naar het verluidt ouderejaars wedstrijdroeiers – wilden verhaal gaan halen en wraak nemen. Studentenroeiland staat bol van de tradities en gewoonten, een ervan is dat de leden van de ene club wat afpakken van de andere. En dan moeten de leden van de benadeelde club iets doen om het kleinood – daarbij gaat het vaak om hun clubvlag – weer terug te krijgen. Dat schijnt heel leuk te zijn, hilarisch zelfs. Er gaat ook wel eens wat bij mis, ‘stoeien’ ontaardt dan in een ordinaire vechtpartij.
Wat maandag precies de aanleiding was, is vooralsnog onduidelijk, maar deze Nereusleden hadden zichzelf benoemd tot ‘knokploeg’ en stormden maandagavond de Zwanenzaal van Njord in. Normale mensen noemen dat de kantine, en dat is het ook. Maar het heeft ook iets van een museum-expostieruimte. Want de club is 150 jaar oud en de wanden hangen vol met eerbetonen en herinneringen. De geschiedenis van Njord speelt zich in drie verschillende eeuwen af.
Beeldenstorm
De mensen van Njord schrokken zich maandag kapot, de Nereiden gooiden met pannenkoekenmeel, eireren en stroop. Dat was het ‘ludieke’ deel van hun actie. Voor de rest was het angstaanjagend, er werden klappen uitgedeeld. Een Njordlid moest later zijn wenkbrauw bij de huisartsenpost laten hechten. Naast mishandeling was in de ogen van Njord het allerergste in dat er een vorm heiligschennis is gepleegd. Want in de kantine hingen fotolijsten met afbeeldingen van Njordroeiers en roeisters die succes hadden behaald op (inter)nationale water. De Amsterdammers trokken die relikwieën van de muur en gooiden ze stuk op de grond. Bij deze beeldenstorm zijn sommige voorwerpen onherstelbaar vernield. Een aantal Amsterdammers vond het op 28 oktober 2024 nodig om de Leidse verenigingstrots aan te randen, om niet verkrachten te zeggen.
Woede en schaamte
Voor de mensen van Njord die erbij aanwezig waren, zal het een traumatische ervaring zijn. De overige (oud)leden zijn woedend Het bestuur van Njord levert binnen de emotionele context een topprestatie door de leden rap te informeren, nazorg te plegen en bijvoorbeeld de pers openhartig te woord te staan. En Njord-praeses Sophia Boomsma reageert op koninklijke wijze en benadrukt dat haar bestuur in gesprek is met Nereus om de 139 jarige band tussen de twee clubs te herstellen.
Ondertussen wordt er aangifte bij de politie gedaan, heeft Nereus een aantal raddraaiers de boel bij Njord laten opruimen, koken (oud)leden van Njord van woede, schamen (oud)leden van Nereus zich diep, en zwijgt hun bestuur vooralsnog. Er wordt door Nereus volstaan met de mededeling dat de zaak intern wordt onderzocht en dat men op woensdagochtend met een reactie komt. Ondertussen veroordeelt de Nederlandse roeibond en de twee studentenroeifederaties het geweldsincident.
Hier wat beelden van de beeldenstorm.